Kako je industrijska proizvodnja pokrenula svetski razvoj

Za industrijsku možemo reći da je najvažnija privredna delatnost, a podrazumeva preradu sirovina mašinskim putem u proizvode i poluproizvode. Proces razvoja industrije naziva se industrijalizacija, a ona u širem smislu obuhvata i fizionomski i funkcionalni preobražaj određenog geografskog prostora.

U istoriji imamo primere tri velike industrijske revolucije, koje su predstavljale, svaka na svoj način, značajnu istorijsku prekretnicu. Industrijska revolucija je uticala na skoro svaki aspekt dnevnog života – prosečni prihod i veličina populacije su počele da manifestuju ranije neviđeni stepen konstantnog rasta.

Industrijska revolucija je dovela do razvoja fabrika za proizvodnju u velikim razmerama, što je dovelo do konsekventnih promena u društvu. Prvobitno su fabrike funkcionisale na parni pogon, ali se kasnije prešlo na struju kada je razvijena električna mreža.

Fabrike su omogućile industrijsku proizvodnju koja je nezaustavljivo pokrenula svetski razvoj, koji je, čini se, i dan danas u punom zenitu.

Prva industrijska revolucija – kako je sve počelo?

Prva industrijska revolucija predstavlja prelaz na nove proizvodne procese u periodu od 1760. godine do razdoblja između 1820. i 1840. godine. Industrijska revolucija podrazumevala je prelazak sa ručnih proizvodnih metoda na mašinske, početak hemijske proizvodnje i proizvodnje gvožđa.

Takođe, povećana je upotreba snage vodene pare i razvoja mašinskih oruđa. Osim toga, ova revolucija donela je prelazak sa drveta i drugih bio-goriva na ugalj. Prva industrijska revolucija je počela u Velikoj Britaniji, i proširila se na Zapadnu Evropu i Severnu Ameriku u toku nekoliko dekada.

Na oblikovanje građanskog društva naročito je uticala primena parne mašine u industriji, rudarstvu i saobraćaju. Došlo je do povećanja broja fabrika. U njima je bilo zaposleno sve više radnika, a poslodavci su većinom pripadali građanskom sloju. Masovno otvaranje fabrika doprinelo je povećanju industrijske proizvodnje.

Druga industrijska revolucija – pronalazak naizmenične struje

Prva industrijska revolucija je prerasla u Drugu industrijsku revoluciju tokom prelaznih godina između 1840. i 1870. godine, kad se nastavilo sa tehnološkim i ekonomskim progresom putem povećane primene parnog transporta (parne železnice i brodova), proizvodnjom mašinskog oruđa na veliko i povećanom upotrebom mašinerije u fabrikama na parni pogon.

Druga industrijska revolucija, poznata i kao Tehnološka revolucija, je još više promenila svakodnevicu ljudi. Izumljeni su motocikl, električni tramvaj, električna lokomotiva, klima uređaj, sijalica, radio, telefon…

Koja su to otkrića promenila svet?

Najvažnija dostignuća predstavljala su otkriće prvog izvora nafte 1859. godine u SAD, koja je od tada postala najvažniji izvor pogonske energije u svetu, ali i Teslin pronalazak višefaznih struja i transformatora koji stvaraju struju visokog napona, što je omogućilo jeftino prenošenje električne energije na velike udaljenosti.

Pronalazak struje omogućio je fabrikama da znatno bolje rade, što je znatno unapredilo industrijsku proizvodnju, a samim tim i svetski razvoj. Većoj proizvodnji doprinela je industrijska kvalitetna rasveta za hale i pogone s obzirom na to da su uvedene noćne smene, pa je proces proizvodnje mogao neometano da se obavlja tokom celog dana i noći.

Nafta je masovno počela da se koristi polovinom 19. veka, ali je tek nakon izuma i usavršavanja benzinskog motora iskorišćavanje nafte zadobilo onu meru koju je zadržalo do danas. Najširu je primenu zadobio benzinski motor i to u: automobilima, vozovima, brodovima i avionima, koji su pokretani njegovom snagom.

Druga industrijska revolucija izazvala je velike promene u načinu života. Nastavljene su migracije iz sela u gradove, kupovale su se nekretnine, a oko velikih industrijskih centara masovno se povećavala gustina naseljenosti.

Industrijska proizvodnja – tipovi proizvodnje i zašto je važna

Industrijska proizvodnja predstavlja osnovno područje ljudske delatnosti, koja ima za cilj dobijanje proizvoda korisnih za društvo. U organizacijskom smislu a prema veličini i vrsti asortimana, industrijska proizvodnja se deli na tri osnovna tipa:

• pojedinačna proizvodnja
• serijska proizvodnja
• masovna proizvodnja

Pojedinačna proizvodnja podrazumeva mali broj komada određenog proizvoda, uz minimalnu tehnološku pripremu. Serijska proizvodnja podrazumeva proizvodnju većeg broja komada iste vrste, ali je tehnološka razrada detaljnija. Masovna proizvodnja podrazumeva veoma uzak asortiman proizvoda koji se radi duži vremenski period, a tehnološka priprema ide do najsitnijih detalja.

Industrijska proizvodnja je najvažniji faktor koji može da utiče na povećanje BDP-a (bruto društvenog proizvoda) jedne zemlje, što dovodi do opšteg rasta ekonomije i razvoja države.

Ne možemo, a da ne pomenemo treću industrijsku revoluciju, koja se još naziva i digitalna revolucija, a koja je donela promene iz analogne i elektronske tehnologije u digitalnu tehnologiju. U poslednje vreme sve se više govori o četvrtoj industrijskoj revoluciji, koja je bazirana na sve većoj upotrebi veštačke inteligencije.